ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Το μεγάλο λάθος του ΔΝΤ στην Ελλάδα

Αντί να απαιτεί την αποπληρωμή και περαιτέρω λιτότητα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα πρέπει να αναγνωρίσει την ευθύνη του για την κατάσταση της χώρας και να διαγράψει ένα μεγάλο μέρος του χρέους, αναφέρει σε άρθρο του στο Bloomberg o καθηγητής του Princeton University, Ashoka Mody.
 

Ο αρθογράφος υποστηρίζει ότι το ΔΝΤ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έκαναν το μοιραίο λάθος αντί να επιτρέψουν στην Ελλάδα να χρεοκοπήσει στο χρέος της προς τους ιδιώτες πιστωτές, να της δανείσουν χρήματα για να το πληρώσει στο ακέραιο. 

Την περίοδο εκείνη [το 2010] συνεχίζει ο αρθρογράφος, πολλοί είχαν μιλήσει για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, επιβάλλοντας έτσι ζημιές σε τράπεζες και επενδυτές. Μεταξύ αυτών ήταν αρκετά μέλη του Δ.Σ. του ΔΝΤ και ο Karl Otto Pohl, πρώην πρόεδρος της Bundesbank και ένας από τους αρχιτέκτονες του ευρώ. Το ΔΝΤ και οι ευρωπαϊκές αρχές αντέδρασαν υποστηρίζοντας ότι η αναδιάρθρωση θα προκαλούσε παγκόσμιο χρηματοοικονομικό χάος. Όπως ο Pohl είχε τότε σημειώσει, αυτό ήταν απλά μια κάλυψη για τη διάσωση των γερμανικών και γαλλικών τραπεζών. 

Τελικά, η προσέγγιση των αρχών απλά αντικατέστησε το ένα πρόβλημα με ένα άλλο: το ΔΝΤ και τα δάνεια του επίσημου τομέα χρησιμοποιήθηκαν για να αποπληρωθούν οι ιδιώτες πιστωτές. Έτσι, παρά την καθυστερημένη αναδιάρθρωση του 2012, οι υποχρεώσεις της Ελλάδας παραμένουν αφόρητες – απλά πλέον έχουν μεταφερθεί στους επίσημους πιστωτές. 

Ο αρθρογράφος εκτιμά ότι αναπόφευκτα στο τέλος θα υπάρξει ελάφρυνση χρέους – αλλά μόνο σε μικρές δόσεις και μαζί με αδιάκοπο πόνο. Η ελληνική κυβέρνηση θα χρειαστεί να παρακρατήσει πληρωμές σε προμηθευτές και εργαζόμενους και θα λεηλατήσει τα ασφαλιστικά ταμεία. Πέντε χρόνια από σήμερα, το οικονομικό και κοινωνικό στρες της χώρας ενδεχομένως να είναι μεγαλύτερο. Το ερώτημα θα είναι: γιατί δεν διαγράφηκε περισσότερο χρέος νωρίτερα; Κανείς δεν είναι πρόθυμος να αντιμετωπίσει αυτή τη δυσάρεστη αριθμητική και επικρατούν οι ευσεβείς πόθοι. 

Έχοντας αποτύχει στην ελληνική δοκιμασία το ΔΝΤ διακινδυνεύει να επαναλάβει το ίδιο λάθος. Παραμένει παγιδευμένο από τις προτεραιότητες των μετόχων του που περιλαμβάνουν το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία. Για να επανεπιβεβαιώσει την ανεξαρτησία του και να ανακτήσει τη χαμένη αξιοπιστία του, θα πρέπει να διαγράψει ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού χρέους και να υποχρεώσει τους πλούσιους μετόχους του να επωμιστούν ζημιές.

Bloomberg: Ευρώ ή δραχμή, η Ελλάδα πρέπει επιτέλους να επιλέξει

Ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και το νέο-μαρξιστικό κόμμα του, ο ΣΥΡΙΖΑ, έχουν αποξενώσει τους Ευρωπαίους πιστωτές της χώρας με τις απαιτήσεις τους να αγνοήσουν τους όρους του προγράμματος διάσωσης της χώρας, να ενισχύσουν τις δαπάνες και παρόλα αυτά να παραμείνουν στο ευρώ, αναφέρει σε σημερινό του δημοσίευμα το Bloomberg.

Τώρα η Ελλάδα δανείζεται από τις τοπικές κυβερνήσεις για να καταφέρει να καλύψει τις ανάγκες της, πυροδοτώντας ενστάσεις από την Αθήνα μέχρι τη Ζάκυνθο, σημειώνει το πρακτορείο.

Η Ευρώπη παραμένει ακίνητη στις θέσεις της και προετοιμάζεται να αφήσει να συμβεί το λεγόμενο Grexit, σημειώνει το Bloomberg και προσθέτει: το ερώτημα για τον Έλληνα πρωθυπουργό είναι τι θα κάνει εάν η Ευρώπη επιμείνει η Ελλάδα να συνεχίσει να τηρεί το αποτυχημένο πρόγραμμα. Αν σχεδιάζει να το εγκαταλείψει και να χρεοκοπήσει στο ελληνικό χρέος – με τον κίνδυνο αυτό να οδηγήσει την Ελλάδα εκτός του ευρώ – θα πρέπει να πει όχι και να ζητήσει τους Έλληνες ψηφοφόρους να στηρίξουν τη θέση του σε ένα δημοψήφισμα.

Το πρακτορείο αναφέρει ότι στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων της καμένης γης, οι Έλληνες αξιωματούχοι έχουν αρχίσει να απειλούν πως θα διενεργήσουν νέες εκλογές ή ένα δημοψήφισμα για το αν οι Έλληνες θέλουν να κρατήσουν την "αξιοπρέπεια" τους ή το πακέτο διάσωσης. Κανένα [από τα δύο] δεν θα βοηθήσει, σημειώνει. Το να τεθεί το ερώτημα σε ένα δημοψήφισμα με αυτό τον τρόπο θα έδινε ουσιαστικά άδεια στον Τσίπρα να εγκαταλείψει το ευρώ – χωρίς καν να ρωτήσει τους Έλληνες αν αυτό είναι που επιθυμούν.

Ένα δημοψήφισμα με τη σωστή διατύπωση, ωστόσο, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια ευκαιρία να ξεκινήσουν ξανά από την αρχή οι συνομιλίες της Ελλάδας  με τους πιστωτές της, ενώ η διαδικασία της διάσωσης θα περιβληθεί με κάποια δημοκρατική νομιμότητα.

Ο χρόνος λιγοστεύει, αναφέρει το πρακτορείο, σημειώνοντας ότι ο Τσίπρας θα πρέπει να συμφωνήσει με τους πιστωτές για τη διατύπωση στο δημοψήφισμα, προκειμένου να αποφύγει την πανωλεθρία που αντιμετώπισε ο Παπανδρέου. Αλλά το δημοψήφισμα θα έχει κόστος, με τη μορφή κεφαλαιακών ελέγχων, καθώς η αβεβαιότητα που θα ακολουθήσει την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος αναμένεται να προκαλέσει περαιτέρω πανικό.

Xωρίς κεφαλαιακούς ελέγχους, το τραπεζικό σύστημα πιθανότατα θα καταρρεύσει πριν το δημοψήφισμα, σημειώνει το Bloomberg.

Το πρακτορείο εξετάζει και το ενδεχόμενο οι Έλληνες ψηφοφόροι να αποφασίσουν ότι η Ελλάδα θα πρέπει να χρεοκοπήσει και να εγκαταλείψει το ευρώ. Αλλά πλέον δεν υπάρχουν πολλά να χαθούν – ένα Grexit από ατύχημα φαίνεται ολοένα και πιο πιθανό – και οι Έλληνες τουλάχιστον θα έχουν επιλέξει το μέλλον τους, σημειώνει.