Οι αλλαγές στον ισχύοντα ποινικό κώδικα βρίσκονται στο πλάνο του Υπουργείο Δικαιοσύνης με βασικές πτυχές μεταξύ άλλων την απουσία ανοχής σε περιπτώσεις εμπρησμών. Την ίδια ώρα μία από τις βασικότερες αλλαγές που ετοιμάζονται είναι η αυστηροποίηση των ποινών που αφορούν σε εκρηκτικές ύλες και μολότοφ αλλά και οι επιθέσεις τύπου «Ρουβίκωνα» σε συμβολαιογράφους και εφορακούς. Αλλαγές αναμένονται και στα πταίσματα, όπως η παραβίαση των ωρών κοινής ησυχίας.
Συγκεκριμένα, η ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης δίνει πλέον ιδιαίτερη βαρύτητα στο νομοθετικό πλαίσιο για εμπρησμούς και πυρκαγιές μετά και την τραγωδία στην Εύβοια. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του «Θέματος» οι υπό εξέταση αλλαγές και βελτιώσεις πρέπει να γίνουν με χειρουργική ακρίβεια, με το έργο των μελών της αρμόδιας νομοπαρασκευαστικής επιτροπής να είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο, καθώς οι όποιες διορθώσεις και τροποποιήσεις ενδέχεται να επιφέρουν αλυσιδωτές αλλαγές σε άλλα άρθρα του Ποινικού Κώδικα, αλλά και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Δικαιοσύνης έχει προχωρήσει ήδη στην επανασύσταση της προηγούμενης νομοπαρασκευαστικής επιτροπής (αυτής δηλαδή που κατάρτισε τον ισχύοντα Ποινικό Κώδικα), με το στοίχημα να δίνεται για τις 17 Σεπτεμβρίου, οπότε και αρχίζει το νέο δικαστικό έτος.
Σε ότι αφορά στις πυρκαγιές, με την έναρξη των εργασιών της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής, κάτι που ενδέχεται να γίνει ακόμη και εντός της εβδομάδας, αναμένεται να ξεκινήσουν και οι διεργασίες για τις όποιες βελτιώσεις μπορεί να φέρει η ισχύουσα νομοθεσία για τα σχετικά αδικήματα. Αρχικά σκοπός είναι να διαπιστωθεί τι ακριβώς μπορεί να αλλάξει προς την κατεύθυνση της αυστηροποίησης ώστε να καταστεί σαφές ότι στο μέλλον δεν θα υπάρξει ανοχή στους δράστες τέτοιων εγκλημάτων.
Κακούργημα οι μολότοφ
Βασική αλλαγή που επανεξετάζεται είναι το θέμα της κατασκευής και κατοχής εκρηκτικών βομβών (μολότοφ). Με το άρθρο 272 του νέου Ποινικού Κώδικα, η παρασκευή, προμήθεια και κατοχή εκρηκτικών υλών ή βομβών διώκεται και τιμωρείται σε βαθμό πλημμελήματος. Πλέον υπάρχει βούληση το συγκεκριμένο άρθρο να αλλάξει και τα παραπάνω αδικήματα να διώκονται και να τιμωρούνται σε βαθμό κακουργήματος και να επισύρουν πολυετείς καθείρξεις.
Ειδικά το αδίκημα της παρασκευής, το οποίο συνδέεται και με την τέλεση άλλων αδικημάτων, που αφορούν καταστροφές δημόσιας ή ιδιωτικής περιουσίας ή ακόμη και εμπρησμούς (όπως είχε γίνει στην υπόθεση της Marfin), η κατεύθυνση είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, να αυστηροποιηθεί και να λάβει η τέλεση κακουργηματική μορφή.
Στο στόχαστρο ο Ρουβίκωνας
Στους σχεδιασμούς του υπουργείου Δικαιοσύνης, όμως, συγκαταλέγεται, κατά τις ίδιες πληροφορίες, και η επαναφορά της παραγράφου 2 του άρθρου 315 του προγενέστερο Ποινικού Κώδικα για τους δημοσίους υπαλλήλους και τους συμβολαιογράφους που δέχονται επιθέσεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Η συγκεκριμένη παράγραφος, η οποία καταργήθηκε με τον νέο Ποινικό Κώδικα, προέβλεπε την αυτεπάγγελτη παρέμβαση του εισαγγελέα και την άσκηση δίωξης σε βάρος των δραστών «αν ο παθών είναι δημόσιος υπάλληλος και η πράξη τελέστηκε κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του ή για λόγους σχετικούς με την εκτέλεσή της ή υπάλληλος του πλειστηριασμού κατά τη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης και η πράξη τελέστηκε με αφορμή τον πλειστηριασμό».
Αποφυλάκιση πολυϊσοβιτών
Σε ό,τι αφορά το νέο καθεστώς της αποφυλάκισης με όρους βαρυποινιτών και τρομοκρατών, βέβαιη θεωρείται η τροποποίηση του άρθρου 110Α του Ποινικού Κώδικα, που επιτρέπει σε πολυϊσοβίτες, ακόμη και σε καταδικασθέντες για συμμετοχή στη «17Ν», να αιτηθούν την υφ’ όρους αποφυλάκισή τους αν έχουν εκτίσει (το ανώτερο) 16 έτη από την ποινή που τους έχει επιβληθεί, ακόμη κι αν έχουν καταδικαστεί σε πολλές φορές ισόβια. Το συγκεκριμένο άρθρο, όπως έχει κατ’ επανάληψη δηλώσει ο υπουργός Δικαιοσύνης, θα αυστηροποιηθεί. Το ίδιο θα ισχύσει και για τις διατάξεις εκείνες που επιτρέπουν σε καταδικασθέντες για εγκλήματα κατά της ζωής και άλλα κακουργήματα να αποφυλακίζονται πιο εύκολα με την αναγνώριση κάποιου ελαφρυντικού, όπως συνέβη στην περίπτωση του πρώην ειδικού φρουρού Επαμεινώνδα Κορκονέα.
Ώρες κοινής ησυχίας
Σε πιο καθημερινό επίπεδο, το υπουργείο Δικαιοσύνης σκέφτεται και την επαναφορά κάποιων πταισμάτων μεταξύ των οποίων και αυτό της διατάραξης κοινής ησυχίας. Η κατάργηση του συγκεκριμένου πταίσματος είχε ως αποτέλεσμα οι διαμαρτυρίες των πολιτών για εκκωφαντική μουσική να πέφτουν στο κενό, αφού η Αστυνομία δεν μπορούσε να κάνει σχεδόν τίποτα.
Δωροδοκία – δωροληψία υπαλλήλου
Παράλληλα, αντιδράσεις προκάλεσε και η μετατροπή με τον νέο Ποινικό Κώδικα του αδικήματος της δωροδοκίας και δωροληψίας υπαλλήλου από κακούργημα σε πλημμέλημα, με κάποιες εξαιρέσεις. Συγκεκριμένα, με τις νέες διατάξεις, αυτός που τελεί τη δωροδοκία τιμωρείται με ποινή πλημμεληματικού χαρακτήρα έως τρία έτη. Αντίθετα, εκείνος που δέχεται το προϊόν της δωροδοκίας μπορεί να τιμωρηθεί μέχρι πέντε έτη. Πλέον αυτού, όμως, μείζον νομικό πρόβλημα ανακύπτει και γιατί ο νέος Ποινικός Κώδικας περιλαμβάνει δύο διαφορετικές διατυπώσεις για το αδίκημα της δωροδοκίας (ενεργητική και παθητική) από υπάλληλο. Η πρώτη διατύπωση (άρθρο 235 παρ. 1) προβλέπει ότι είναι πλημμέλημα η δωροληψία υπαλλήλου αν αυτή έχει σχέση με την άσκηση των καθηκόντων του, ενώ η παράγραφος 2 του ίδιου άρθρου τιμωρεί σε βαθμό κακουργήματος τον υπάλληλο αν η δωροληψία του αντίκειται στα καθήκοντά του.
Τα συγκεκριμένα άρθρα έχουν προκαλέσει τις παρατηρήσεις της Ομάδας Εργασίας του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) αλλά και της Ομάδας Κρατών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της Διαφθοράς (GRECO), οι οποίες εξέφρασαν φόβους ότι οι αλλαγές που επιφέρουν μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα την αρχειοθέτηση δικαστικών ερευνών και διώξεων που βρίσκονται σε εξέλιξη, μικρότερες περιόδους παραγραφής των υπό έρευνα αδικημάτων, ακόμη και την παρεμπόδιση της διεθνούς συνεργασίας σε μελλοντικές υποθέσεις.