ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Για μία ακόμη Άνοιξη… η μοίρα της Ελλάδας μοιάζει να κρέμεται από μία κλωστή»

Μοιάζει να έχει γίνει η Ευρωπαϊκή ιεροτελεστία της Άνοιξης, η μοίρα της Ελλάδας να κρέμεται από μία κλωστή, γράφει σε δημοσίευμα του το Politico και τονίζει ότι όλα τα στοιχεία του δράματος είναι ήδη σε εξέλιξη, ένα χρονικό αδιέξοδο που πλησιάζει για την αποπληρωμή πολλών δισ. σε ληξιπρόθεσμα δάνεια, μία αυξανόμενη νευρική ρητορική από την Αθήνα και ακόμη ένα κρίσιμο Eurogroup που πρέπει να βρει απαραίτητα λύση.

 

Σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, το δράμα αυτής της χρονιάς δεν είναι η πολιτική αναταραχή στην  Ελλάδα, αλλά μία έντονη διαμάχη ανάμεσα στη Γερμανία και το ΔΝΤ για το κατά πόσο θα δοθεί στην Ελλάδα η ελάφρυνση χρέους.

Τις τελευταίες μέρες και οι δύο πλευρές εμφανίζονται πιο ήπιες στις θέσεις τους, αλλά αυτό δεν εγγυάται ότι η Αθήνα θα λάβει τα χρήματα που χρειάζεται από την επόμενη δόση. Το Βερολίνο και το ΔΝΤ μοιάζουν να θέλουν να πετύχουν ένα συμβιβασμό στο Eurogroup της Τρίτης. Οι λεπτομέρειες για την συμφωνία δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί, το πιθανό αποτέλεσμα είναι να μειωθεί σε κάποιο βαθμό η πίεση προς την Ελλάδα, χωρίς να υπάρξει οριστικό αποτέλεσμα για το θέμα της ελάφρυνσης του χρέους.

Ο Σόιμπλε δήλωσε από τη σύνοδο των G7 στην Ιαπωνία, ότι είναι αισιόδοξος και δεν θα υπάρξει ακόμη μία ελληνική κρίση, αλλά ένα λογικό αποτέλεσμα.

Η Γερμανία αποφεύγει ελάφρυνση χρέους

Ακόμη κι αν το Βερολίνο και το ΔΝΤ συμφωνήσουν να παραμείνει το Ταμείο στο ελληνικό πρόγραμμα, είναι απίθανο να βρεθεί λύση στη διαμάχη των δύο πλευρών. Το ΔΝΤ πιστεύει ότι οι δανειστές της Ελλάδας, με εξαίρεση το ΔΝΤ, θα πρέπει να ελαφρύνουν το δανειακό βάρος της Ελλάδας για να μην πάρουν και τις τελευταίες ανάσες που έχουν απομείνει στην ελληνική οικονομία.

Το ΔΝΤ κάτω από την πίεση που δέχεται από τα μέλη που δεν ανήκουν στην Ευρώπη, έχει καταλήξει ότι η Αθήνα δεν θα τα καταφέρει ποτέ κάτω από τους όρους της τελευταίας συμφωνίας και αρνείται να συμμετάσχει στο τελευταίο πρόγραμμα εκτός εάν η Ευρώπη (βλέπε Γερμανία) υποχωρήσει.

Έχουμε υπερεκτιμήσει τη δυνατότητα της Ελλάδας να υιοθετήσει αυτά τα μέτρα που χρειάζονται, είπε η Κριστίν Λαγκάρντ και οι δανειστές έχουν αναθεωρήσει αρκετές φορές μέσα στα χρόνια το ζήτημα των επιτοκίων των δανείων. Με την ελληνική οικονομία να δέχεται σημαντική πίεση, οι μέχρι τώρα συμβιβασμοί δεν έχουν καταφέρει να καταστήσουν το ελληνικό χρέος βιώσιμο, λέει το ΔΝΤ.

Η συναίνεση για την ελάφρυνση του χρέους, λένε οι παρατηρητές της ελληνικές υπόθεσης, βρίσκει εμπόδια στη Μέρκελ, καθώς το γερμανικό κοινοβούλιο δεν πρόκειται να δεχθεί σημαντική μείωση του ελληνικού χρέους. Η μείωση του ελληνικού χρέους θα σηματοδοτήσει την αποτυχία της εξαετούς πολιτικής που έχει ακολουθήσει στην Ευρώπη για τον περιορισμό των χρεών με την μείωση των δημόσιων δαπανών.

Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη Ευρωπαϊκή χώρα που αντιμετωπίζει δυσκολίες. Η πολιτική της γερμανικής λιτότητας βρίσκει εφαρμογή στην Ισπανία και την Πορτογαλία όπου και οι δύο χώρες αντιμετωπίζουν μεγάλα ελλείμματα, παλεύουν με την μακροχρόνια ανεργία και φαίνεται ότι η λιτότητα δεν έλυσε τα προβλήματα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την προηγούμενη εβδομάδα «απείλησε» με τιμωρία τις χώρες αυτές  επειδή δεν ικανοποιούν τους ευρωπαϊκούς όρους για τα ελλείμματα.

Το πρόβλημα της Μέρκελ είναι ότι τα προγράμματα διάσωσης είχαν στόχο να βοηθήσουν τις οικονομίες των χωρών να επιστρέψουν σε κανονικούς ρυθμούς. Η υποσημείωση ήταν επίσης ξεκάθαρη: Η λιτότητα θα ανάγκαζε αυτές τις χώρες να γίνουν περισσότερο Γερμανία. Αντίθετα, αυτή η εκστρατεία έφερε μεγαλύτερη δυσαρέσκεια. Η Ελλάδα έχει προχωρήσει σε πολλές από τις μεταρρυθμίσεις που έχουν απαιτηθεί αλλά συχνά μόνο στα χαρτιά και όχι στο πνεύμα.

Οι ρεαλιστές του ΔΝΤ

Σε αντίθεση με τη Γερμανία το ΔΝΤ, αρχιτέκτονας του ελληνικού προγράμματος έχει παραδεχθεί ότι η στρατηγική δεν λειτουργεί. Με δεδομένη την αντίδραση του ΔΝΤ κάποιος θα περίμενε ότι η Γερμανία θα αποδεχόταν την απόσυρση του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα. Ιδιαίτερα από τη στιγμή που το ΔΝΤ επιμένει στην ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, κάτι που αναθεματίζει το Βερολίνο.

Επιπλέον το ΔΝΤ μπήκε στο ελληνικό πρόγραμμα μετά από απαίτηση της Γερμανίας και σε αντίθεση με αυτό που ήθελε τότε ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί. Οι Γερμανοί τότε υποστήριξαν ότι η Ευρώπη δεν διαθέτει την τεχνογνωσία, ο πραγματικός λόγος ήταν ότι η Μέρκελ και ο Σόιμπλε δεν εμπιστευόταν ότι οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί θα μπορούσαν να πιέσουν για την εφαρμογή των μέτρων.

Στο τέλος όμως φάνηκε ότι και το ΔΝΤ έκανε λίγα για την επιτυχία του προγράμματος. Οι προβλέψεις του ήταν εκτός στόχων, πολλοί υποστηρίζουν ότι το πρόγραμμα που είχε σχεδιαστεί για αναπτυσσόμενες χώρες δεν θα έπρεπε να εφαρμοστεί στην Ελλάδα.

Ακόμη κι όταν έγινε σαφές ότι η συνταγή του ΔΝΤ δεν λειτουργούσε, το Βερολίνο συνέχιζε να επιμένει ότι το Ταμείο πρέπει να παραμείνει στο πρόγραμμα. Ακόμη και σήμερα για τους συντηρητικούς της Μέρκελ το ΔΝΤ είναι ο εγγυητής που δεν θα επιτρέψει στην Αθήνα να «κλέψει», ακόμη και τώρα που το ΔΝΤ υποστηρίζει διαφορετικές θέσεις από αυτές της Γερμανίας.

Τελικά ο Σόιμπλε και η Μέρκελ φαίνεται να ανησυχούν περισσότερο για την ψήφο των Γερμανών παρά για την ψήφο των βουλευτών. Η Μερκελ θα είχε αρκετή επιρροή για να δικαιολογήσει την αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα μέσα στο κόμμα της, αλλά με τις εκλογές του επόμενου χρόνου και το αντιευρωπαϊκό κόμμα να κερδίζει μονάδες και το μέτωπο με το προσφυγικό γίνεται πιο δύσκολο το έργο της καγκελαρίου σε σχέση με το πιο συντηρητικό τμήμα του κόμματός της.

Παρά τα πρόσφατα πρωτοσέλιδα η Γερμανία και οι διεθνείς αγορές έχουν χάσει το ενδιαφέρον τους για την Ελλάδα. Το ελληνικό θέμα έχει υποχωρήσει στις πίσω σελίδες των εφημερίδων και η Μέρκελ θέλει το ελληνικό θέμα να παραμείνει εκεί.