Με απώλειες, ανοιχτές προκλήσεις και κενά στρατηγικής έκλεισε η μάχη του εκλογικού νόμου για κυβέρνηση και ελάσσονα αντιπολίτευση – μια μάχη, η οποία δύσκολα βρίσκει νικητές και απτά πολιτικά οφέλη σε αμφότερα τα στρατόπεδα.
Η απλή αναλογική αποτελεί από χθες το βράδυ νόμο του κράτους και η κυβέρνηση δικαιούται να διακηρύσσει ότι έμεινε συνεπής σε μια ιστορική, αξιακή δέσμευση της αριστεράς. Δεν ισχύει όμως το ίδιο και για τον στρατηγικό στόχο που εξ αρχής είχε θέσει το Μαξίμου – εκείνον της μόχλευσης και αναδιάταξης του προοδευτικού πολιτικού χώρου, με τον ΣΥΡΙΖΑ σε ηγετικό ρόλο και με διεμβολισμό της κεντροαριστεράς.
Υπέρ της απλής αναλογικής ψήφισαν 179 βουλευτές, κατά ψήφισαν 83, παρών δήλωσαν 19. Η Χρυσή Αυγή είχε αποχωρήσει.
Το νομοσχέδιο ψηφίστηκε επί της αρχής από ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, Ενωση Κεντρώων, καταψηφίστηκε από ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι, το ΚΚΕ δήλωσε «παρών» ενώ η Χρυσή Αυγή απείχε της ψηφοφορίας.
Αίσθηση προκάλεσε η διαφοροποίηση από τον ΣΥΡΙΖΑ του βουλευτή του κόμματος (από τους Οικολόγους Πράσινους) Γιάννη Δημαρά.
Ο κ. Δημαράς ψήφισε «παρών» στο άρθρο 3 του εκλογικού νόμου που διατηρεί το πλαφόν εισόδου στη Βουλή στο 3%.
Ο Σταύρος Θεοδωράκης είχε δώσει «γραμμή» στους βουλευτές του Ποταμιού, για κατά συνείδηση ψήφο στα άρθρα του νομοσχεδίου. Ετσι «παρών» στο άρθρο 2 για την απλή αναλογική ψήφισαν ο Γρηγόρης Ψαριανός, ο Σπύρος Δανέλης και ο Σπύρος Λυκούδης. Παρών στο άρθρο 1 το οποίο αφορά την ψήφο στα 17 ψήφισε ο Γιώργος Αμυράς. Τέλος, παρών στο άρθρο 1 και το άρθρο 3 (κατώφλι εισόδου 3%) ψήφισε ο μουσουλμάνος βουλευτής Ιλχάν Αχμέτ.
Από τους ανεξάρτητους βουλευτές, ο Στάθης Παναγούλης ψήφισε παρών στο άρθρο 2, στο άρθρο 1 ναι και στα υπόλοιπα όχι.
Ο Νίκος Νικολόπουλος ψήφισε σε όλα τα άρθρα ναι, ο Λεωνίδας Γρηγοράκος παρών στο 1 και στα υπόλοιπα όχι, όπως επίσης και ο Χάρης Θεοχάρης.
Οι (μη) νικητές και οι ηττημένοι της απλής αναλογικής
Το ΠΑΣΟΚ (πρωτίστως) και το Ποτάμι (δευτερυεόντως) δεν ανταποκρίθηκαν στο προσκλητήριο και δεν ενέδωσαν στην πίεση,
Η κυβέρνηση αντιτάσσει σ’ αυτή την άρνηση το δίκαιο της πολιτικής ηθικής: «ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι απέρριψαν τις προοδευτικές συνεργασίες, επέλεξαν να γίνουν ουρά της ΝΔ και έκοψαν οριστικά τις γέφυρες με τον προοδευτικό χώρο», έλεγαν χθες το βράδυ κυβερνητικές πηγές. Ωστόσο, στο στρατηγικό δια ταύτα, οι αριθμοί και οι συσχετισμοί λένε πως οι συμμαχίες του ΣΥΡΙΖΑ και του «προοδευτικού τόξου» – όπως το προσδιορίζει τουλάχιστον η κυβέρνηση – περιορίζονται στους ΑΝΕΛ του Πάνου Καμμένου και την Ένωση Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη. Και οι μεν ΑΝΕΛ αποτελούν τον ασφαλή πόλο συγκυβέρνησης, η δε Ένωση Κεντρώων μια πιθανή, χρήσιμη εφεδρεία κυβερνητικής σταθερότητας, πέραν τούτων όμως ελάχιστα μπορούν να συμβάλουν στην παραγωγή πολιτικής προοπτικής, ιδεολογικής διεύρυνσης και νέων κοινωνικών συμμαχιών.
Ενώπιον αυτού του ελλείμματος, ο Αλέξης Τσίπρας κινείται… αριστερά της κεντροαριστεράς, προσεγγίζει τον Φώτη Κουβέλη (η σύμπραξη του ΣΥΡΙΖΑ με την ΕΚΕΑ, την κίνηση του πρώην προέδρου της ΔΗΜΑΡ έχει «κλειδώσει» πλέον και αναμένεται να επικυρωθεί στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ) και ποντάρει στην στήριξη – και την πίεση προς το ΠΑΣΟΚ – από την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία.
Η απόδοση αυτών των κινήσεων και σχεδιασμών μένει να μετρηθεί και στον δεύτερο γύρο του εγχειρήματος – εκείνον, που ξεκινά τη Δευτέρα με την παρουσίαση των προτάσεων του πρωθυπουργού για τη Συνταγματική Αναθεώρηση.
Η ήττα της κεντροαριστεράς
Οι οιωνοί όμως δεν είναι θετικοί και προσκρούουν στα ακόμη μεγαλύτερα στρατηγικά, πολιτικά και ιδεολογικά ελλείμματα της εγχώριας κεντροαριστεράς.
Η αναμέτρηση, άλλωστε, επί του εκλογικού νόμου δεν ήταν κερδισμένη ούτε για το ΠΑΣΟΚ, ούτε για το Ποτάμι που βγαίνουν από τη μάχη με ένα… ηρωικό μεν, αλλά πολιτικά ασυνάρτητο «Όχι». Η Φώφη Γεννηματά δεν κατάφερε ποτέ να εξηγήσει στοιχειωδώς την άρνησή της να στηρίξει την απλή αναλογική.
Το δε Ποτάμι εξακολουθεί απλώς να κολυμπά, χωρίς πυξίδα, ανάμεσα στο ασαφές «κέντρο» και στις σειρήνες του φιλελευθερισμού.
Το βάρος στο διάλογο για τη Συνταγματική Αναθεώρηση
Από σήμερα, τα βλέμματα όλων στρέφονται στην ειδική εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 25 Ιουλίου για τη Συνταγματική αναθεώρηση. Όπως είπε άλλωστε από την Ολομέλεια ο ίδιος ο πρωθυπουργός," έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για μια αναθεώρηση ουσιαστική".
Εκεί, ο πρωθυπουργός θα παρουσιάσει τους βασικούς άξονες της πρότασής του προκειμένου να ανοίξει ο διάλογος, καθώς και τον «οδικό χάρτη» που θα ακολουθηθεί για τη διαδικασία.
Ο κ. Τσίπρας βρίσκεται σε μία διαρκή ζύμωση και ανταλλαγή απόψεων με συνεργάτες της απολύτου εμπιστοσύνης του για τα όσα θα εξαγγείλει, ενώ θα ακολουθήσουν και νέες συσκέψεις τις επόμενες ώρες ώστε να διαμορφωθεί το τελικό πλαίσιο των όσων θα θέσει στο δημόσιο διάλογο.