Τέσσερις σπουδαίοι καθηγητές οι οποίοι έχουν καταθέσει ερευνητικές προτάσεις στο Πρόγραμμα της NASA, για την κατασκευή και αποστολή του πρώτου ρομποτικού οχήματος το 2022 στη Σελήνη μίλησαν για τη Συμφωνία του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού με τη NASA, η οποία υπεγράφη στις 8 Απριλίου 2019 στις ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντάς την ιστορική.
Η υπογραφή της χθεσινής συμφωνίας ήταν μια πρωτοβουλία του ΕΛΔΟ και αφορά σε μια συνεργασία με τη NASA σε ένα πρόγραμμα διαστημικό, όπου η ΝΑSA, η Αμερική και άλλες χώρες, περίπου 10, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, θα πατήσουν το πόδι τους στο φεγγάρι με ρομποτικά συστήματα. Η πρώτη αποστολή θα είμαι μη επανδρωμένη.
Ο κ. Αντώνης Πασχάλης, καθηγητής στο ΕΚΠΑ, με τη πρόταση της ερευνητικής του ομάδας «FPGA accelerated compression of Lunar hyper spectral images (Digital Systems and Computer Architecture Laboratory): Επιτάχυνση της συμπίεσης των σεληνιακών φασματοσκοπικών εικόνων (Digital Systems and Computer Architecture Laboratory) από τη FPGA», εξήγησε, μιλώντας στον «Real fm» ότι εκεί «θα γίνει μελέτη του υπεδάφους της Σελήνης κι άλλες μελέτες βιολογικές, γεωλογικές και ό,τι άλλο χρειαστεί. Είναι ένα πολύ μεγάλο project, στο οποίο η Ελλάδα θα έχει τη χαρά να συμμετάσχει από τους πρώτους». «Το διαστημικό όχημα θα φτιαχτεί στην Ελλάδα, θα είναι made in Greece και θα συνεργαστούν για την υλοποίησή του ελληνικά Πανεπιστήμια με ελληνικές εταιρείες. Εκεί εμείς θα έχουμε τη δυνατότητα να φτιάξουμε έναν επεξεργαστή ειδικού σκοπού, ο οποίος ουσιαστικά θα κάνει συμπίεση της υπερφασματικής εικόνας, η οποία είναι απαραίτητη για τη μελέτη του υπεδάφους του φεγγαριού. Πρόκειται για φωτογραφία σε πάρα πολλές συχνότητες, σε πάρα πολλά διαφορετικά φάσματα και καλύπτει και το ορατό αλλά και το υπέρυθρο φάσμα.
Η κάθε χώρα αναλαμβάνει να φτιάξει κάτι δικό της. Εμείς ως Ελλάδα αποφασίσαμε να φτιάξουμε ένα μικρό ρομποτάκι με μία κάμερα, με το οποίο θα μελετήσουμε το υπέδαφος του φεγγαριού.
Η γνώση που θα αναπτυχθεί μπορεί να εφαρμοστεί και στη Γη προς όφελος των Ελλήνων πολιτών. Θα είναι όφελος για τους αγρότες, για τους κτηνοτρόφους, τους ψαράδες. Είναι τεχνολογίες, οι οποίες περνούν μετά στη Γη. Είναι τεράστιο το όφελος, το οποίο θα έχουμε στη συνέχεια. Το τεράστιο όφελος είναι ότι θα αναπτυχθούν τεχνολογίες στην Ελλάδα και θα κρατήσουμε επιστήμονες στην Ελλάδα».
Στα οφέλη της συμφωνίας για τη χώρα μας, αναφέρθηκε και η κ. Μαριάνθη Φραγκοπούλου, Δρ. Πυρηνικής Φυσικής, από το Δημοκρίτειο Παν. Θράκης, η οποία με την ερευνητική της ομάδα κατέθεσε την πρόταση «Mare Orion Mission: Διεθνές πείραμα ακτινοβολίας (Matroshka AstroRad Radiation Experiment) Εταιρεία: Hellenic Radiation Dosimetry, μιλώντας στο «Κόκκινο 105,5»:
«Πρόκειται πράγματι για ελληνική “αποστολή στη Σελήνη”. Είναι πολύ σημαντικό εγχείρημα. Είναι αποτέλεσμα συνεργασίας, διότι το Διάστημα απαιτεί τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων και αυτό το δείχνει και η συμφωνία που υπογράφηκε με τη NASA. Πρόκειται για ένα μεγαλεπήβολο project, που ζητάει τη συνεργασία πολλών διαστημικών οργανισμών, μεταξύ αυτών και του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού, για να μπορέσει να προχωρήσει στην εξερεύνηση της Σελήνης.
Το project ξεκινάει από το 2020 και θα είναι η πρώτη αποστολή με το ORION, το νέο διαστημόπλοιο της NASA, στο οποίο επίσης θα έχουμε ελληνική συμμετοχή, που θα είναι από την ομάδα μας. Συνεχίζουμε με το πρόγραμμα ώστε να μπορέσουμε να συμμετέχουμε πλέον με ένα ρομποτικό όχημα πάνω στη Σελήνη. Άλλωστε στα πλάνα της NASA για τα επόμενα 15 χρόνια είναι η μελέτη της Σελήνης και μετέπειτα του Άρη.
H Ελλάδα θα ωφεληθεί πολλαπλώς από τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα αυτό: Θα δημιουργηθούν πολλές θέσεις εργασίας. Μπορούμε να βοηθήσουμε στη μείωση του brain drain. Θα πρέπει να συνεργαστούμε (Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, Ερευνητικά Κέντρα, Εταιρίες, με συντονισμό από τον Ελληνικό Διαστημικό Οργανισμό), για να μπορέσουμε να έχουμε ένα ολοκληρωμένο και δυνατό αποτέλεσμα.
Δεν είναι ακόμη καθορισμένος ο ακριβής αριθμός των Ελλήνων επιστημόνων που θα απασχοληθούν στο πρόγραμμα, αλλά σίγουρα θα χρειαστούν αρκετά άτομα, αφού πρόκειται για πολλούς, διαφορετικούς τομείς. Άλλωστε ένας βασικός σκοπός είναι να έρθουν Έλληνες ερευνητές από το εξωτερικό στην Ελλάδα, ή και να μη φύγουν από τη χώρα μας, επιστήμονες που αυτή τη στιγμή δεν βρίσκουν κάτι που να τους ενδιαφέρει και να θέλουν να φύγουν έξω».
Ο κ. Ηλίας Χατζηθεοδωρίδης, Καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, του οποίου η ερευνητική ομάδα κατέθεσε τρεις προτάσεις «Resources Exploitation and Mining: Εκμετάλλευση πόρων και ορυκτών // Combined low lunar orbit cubesat and robotic vehicle for mineral exploitation of the moon: Εκμετάλλευση ορυκτών στη σελήνη μέσω χρήσης μικροδορυφόρων και αυτόματων μικροοχημάτων με χρήση συνδυασμένων σεληνιακών τροχεών. // Creation of a Lunar Agrosystem box: Δημιουργία σεληνιακού αγροσυστήματος», σημείωσε στο «Πρώτο Πρόγραμμα» της ΕΡΤ:
«Η Ελλάδα θα συμμετέχει στη διαστημική αποστολή της NASA και έχουμε ήδη συμφωνήσει για ένα αντικείμενο, βάρους ενός κιλού, το οποίο θα αποθέσουμε στην επιφάνεια της Σελήνης.
Τα πλεονεκτήματα και τα οφέλη αφορούν σε πολλές επιστήμες. Πρώτα πρώτα ξέρουμε ότι η ασύρματη τεχνολογία (επικοινωνίες, multimedia, κ.ά.) έχει δοκιμαστεί πρώτα στο Διάστημα, σε δύσκολες συνθήκες, και έχει εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό που πλέον το θεωρούμε κάτι πολύ απλό.
Μετά, είναι και θέματα ιατρικά: Κάποια πειράματα σε ειδικές συνθήκες, π.χ. συνθήκες μικροβαρύτητας, θα μας χρησιμεύσουν σε ιατρικές εφαρμογές ή να τελειοποιήσουμε κάποιες διαδικασίες, ακόμη και κάποια προϊόντα. Θα μας βοηθήσουν επίσης να κατανοήσουμε γενικότερα θέματα, όπως η αρχή ή η εξέλιξη της ζωής.
Το πρώτο που βλέπουμε από την αποστολή αυτή είναι η εμπειρία που θα μας δώσει. Την εμπειρία να φτιάξουμε κάτι δικό μας, κάτι που θα βρίσκεται σε ένα άλλο ουράνιο σώμα. Όλη αυτή την επικοινωνία και τις πληροφορίες που θα έχουμε, θα δούμε πώς θα μπορέσουμε να τις αξιοποιήσουμε. Για παράδειγμα, προσωπικά με ενδιαφέρει να δούμε τα υλικά της Σελήνης, για πιθανή μελλοντική εκμετάλλευσή τους, δηλαδή εξόρυξη πρώτων υλών από κει.
Στο πρόγραμμα μετέχουν σχεδόν όλα τα ελληνικά πανεπιστήμια. Συμμετέχουν καθηγητές, αλλά πάντα υπάρχουν από πίσω ομάδες φοιτητών, που θα τους εντάξουμε στο πρόγραμμα και μ’ αυτό τον τρόπο δημιουργούμε τους μελλοντικούς μας επιστήμονες.
Η συνεργασία μας με τον Ελληνικό Διαστημικό Οργανισμό είναι πολύ σημαντική και είμαστε διαρκώς σε «ανοιχτή γραμμή» με τη NASA».
Τέλος, ο κ. Γιάννης Σειραδάκης, ομότιμος Καθηγητής στο ΑΠΘ, του οποίου η ερευνητική ομάδα κατεθεσε την προταση «Using an existing muses-c alpha x-ray spectrometer (axs) for lunar exploration: Χρησιμοποιώντας ένα υπάρχον φασματόμετρο ακτίνων Χ της κατηγορίας muse-c για την σεληνιακή εξερεύνηση», υπογράμμισε στο «News 247»:
«Ένα από τα πειράματα που έχουν προταθεί από τη χώρα μας, έχει προταθεί από το ΑΠΘ μετά από πρόταση του κ. Οικονόμου, καθηγητή στο Παν. του Σικάγο, για τη δημιουργία μιας μικροσυσκευής που θα ανιχνεύσει τη χημική σύσταση της επιφάνειας της Σελήνης. Αυτή η συσκευή, θα τοποθετηθεί πάνω σε μια πλατφόρμα, η οποία θα συμπεριλάβει ελληνικά πειράματα, μεταξύ αυτών και το δικό μας. Αυτό ξεκίνησε με τη συνεργασία που ανακοινώθηκε μεταξύ του ΕΛΔΟ και της NASA και πιστεύω ότι θα είναι έτοιμο μέχρι το 2022 ή έστω στις αρχές του 2023.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι η χώρα μας θα συμμετάσχει σε αυτό το project. Το Πανεπιστήμιό μας έχει την τεχνογνωσία όσο και την επάρκεια να συμμετάσχει σε τέτοια προγράμματα και ελπίζω ότι με αυτόν τον τρόπο η χώρα μας θα αποτελέσει τμήμα της διεθνούς αστροναυτικής και διαστημικής έρευνας.
Η χώρα μας έχει συμμετάσχει και σε άλλες αποστολές, όχι με την NASA αλλά με την ESA, με πειράματα που κατασκευάστηκαν στη χώρα μας. Επίσης, η χώρα μας έχει κατασκευάσει συσκευές που λειτουργούν αυτή τη στιγμή στα πλαίσια του CERN. Η χώρα μας διαθέτει την επιστημονική εμπειρία και την ερευνητική υποδομή να συμμετάσχει σε τέτοια προγράμματα.
Θα υπάρξουν ερευνητικές ομάδες από διάφορα πανεπιστημιακά ιδρύματα, όπως το ΑΠΘ, το Γεωπονικό, το Δημοκρίτειο, το ΕΚΠΑ, το ΕΜΠ, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πολυτεχνείο Κρήτης και πολλά άλλα ερευνητικά κέντρα. Είναι και ένας τρόπος για να ανασχεθεί το brain drain».