ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Παραγραφή χρεών στον e-ΕΦΚΑ: Πώς και πότε διαγράφονται οι οφειλές – Τι πρέπει να ξέρουν οι ασφαλισμένοι

Σε ισχύ βρίσκεται πλέον η 10ετής παραγραφή των μη βεβαιωμένων οφειλών προς τον e-ΕΦΚΑ, γεγονός που επιτρέπει σε ασφαλισμένους με χρέη να προχωρήσουν σε συνταξιοδότηση, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Μείωση από 20 σε 10 έτη για την παραγραφή οφειλών
Σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο, μειώθηκε από 20 σε 10 χρόνια ο χρόνος που διαθέτει ο e-ΕΦΚΑ για να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από ασφαλιστικές εισφορές που δεν εξοφλήθηκαν. Εφόσον δεν βεβαιωθεί η απαίτηση και δεν κοινοποιηθεί στον ασφαλισμένο εντός αυτής της δεκαετίας, τότε η οφειλή παραγράφεται.

Ποιοι μπορούν να επωφεληθούν
Η ρύθμιση αφορά όλες τις κατηγορίες ασφαλισμένων:

Μη μισθωτούς (τέως ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΤΣΜΕΔΕ)
Αυτοτελώς απασχολούμενους
Εργοδότες από απασχόληση μισθωτών (πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ)
Αγρότες
Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός πως η παραγραφή ελέγχεται μόνο μετά από αίτηση του ασφαλισμένου, και όχι αυτόματα.

Διαδικασία για έλεγχο παραγραφής: Τι πρέπει να κάνουν οι ασφαλισμένοι
Για να ελεγχθεί και να εφαρμοστεί η παραγραφή, ο ασφαλισμένος πρέπει:

Να υποβάλει σχετική αίτηση στις κατά τόπο Τοπικές Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ.
Να συναινέσει στην αποποίηση του χρόνου ασφάλισης που αντιστοιχεί στην παραγεγραμμένη οφειλή.
Να κλείσει ηλεκτρονικό ραντεβού μέσω gov.gr ή www.efka.gov.gr/rv με χρήση κωδικών Taxisnet.
Οφειλές εργοδοτών: Μαζικός χαρακτηρισμός παραγεγραμμένων
Για τις οφειλές από εργοδότες προς το τ. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, επίκειται νέα εσωτερική διαδικασία που θα επιτρέπει τον μαζικό και αυτόματο χαρακτηρισμό των παραγεγραμμένων οφειλών. Μέχρι τότε, απαιτείται ηλεκτρονικό ραντεβού στις αρμόδιες Διευθύνσεις e-ΕΦΚΑ.

Προσοχή: Δεν αφορά ασφαλιστική ενημερότητα για μεταβίβαση ακινήτου
Η παραγραφή δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις χορήγησης Αποδεικτικού Ασφαλιστικής Ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου. Σε αυτές, οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να απευθύνονται στο ΚΕΑΟ.

Τι προβλέπει ο Ν. 4997/2022 για παλαιές οφειλές
Η παραγραφή ισχύει και για οφειλές που δημιουργήθηκαν πριν το 2016, εφόσον κατά τη βεβαίωσή τους (από 12 Μαΐου 2016 και μετά) έχει ήδη συμπληρωθεί 10ετία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, και εφόσον δεν υπήρξε διακοπή της παραγραφής (π.χ. ειδοποίηση ή δικαστική ενέργεια), η οφειλή διαγράφεται οριστικά.

Πότε διακόπτεται ή αναστέλλεται η παραγραφή
Η παραγραφή παύει να ισχύει ή αναστέλλεται όταν:

Υπάρξει ειδοποίηση για πληρωμή
Ξεκινήσει δικαστική διαδικασία
Υποβληθεί αίτηση για ρύθμιση οφειλής
Εάν όμως δεν υπάρχει τέτοιο γεγονός για 10 συνεχόμενα έτη, τότε η οφειλή παραγράφεται και ο οφειλέτης δεν υποχρεούται να την καταβάλει.

Τι συμβαίνει μετά την παραγραφή
Μετά την παραγραφή:

Η οφειλή θεωρείται ανύπαρκτη.
Δεν υπάρχει υποχρέωση αποπληρωμής.
Τυχόν καταβολές δεν επιστρέφονται.
Η παραγραφή μπορεί να εφαρμοστεί είτε κατόπιν αίτησης του ασφαλισμένου είτε αυτεπάγγελτα από τον e-ΕΦΚΑ, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις.

Τελική σημείωση: Συνταξιοδότηση με χρέη
Οι ασφαλισμένοι που έχουν <strongχρέη προς e-ΕΦΚΑ ή ΚΕΑΟ μπορούν να προχωρήσουν σε διαδικασία συνταξιοδότησης, αρκεί:

Το ύψος των οφειλών να μην υπερβαίνει τα επιτρεπτά όρια ή
Να έχει ήδη εφαρμοστεί η παραγραφή
Έτσι, ακόμα και όσοι ασφαλισμένοι βρίσκονταν «εγκλωβισμένοι» λόγω παλαιών χρεών, έχουν πλέον διέξοδο προς τη σύνταξη, αξιοποιώντας τη νομοθεσία για την παραγραφή.