Άτυπο δείπνο παραχωρεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο Μέγαρο Μαξίμου σε ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων, χωρών της περιοχής, της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen και του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel, αλλά και στον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Στο δείπνο, εκτός από τους επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Σαρλ Μισέλ, αλλά και του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μετέχουν οι:
Πρόεδρος της Σερβίας Aleksandar Vucic,
Πρόεδρος της Μολδαβίας Maia Sandu,
Πρόεδρος του Μαυροβουνίου Jakov Milatovic,
Πρωθυπουργός της Ρουμανίας Ion-Marcel Ciolacu,
Πρωθυπουργός του Κοσόβου Albin Kurti,
Πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου Βοσνίας και Ερζεγοβίνης Borjana Kristo,
Πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Dimitar Kovacevski,
Πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Nikolai Denkov,
Στο επίκεντρο του άτυπου δείπνου βρίσκεται η διεύρυνση και το ευρωπαϊκό μέλλον της περιοχής με αφορμή τη συμπλήρωση 20 ετών από τη Σύνοδο Ε.Ε.-Δυτικών Βαλκανίων και την «Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης».
Η μεγάλη απούσα της διάσκεψης θα είναι η Αλβανία, ενδεικτικό της κατάστασης στην οποία βρίσκονται οι ελληνοαλβανικές σχέσεις, μετά και τη φυλάκιση του δημάρχου Χειμμάρας, Φρέντι Μπελέρη. Η ελληνική κυβέρνηση επιχείρησε μια… ντρίμπλα, στέλνοντας πρόσκληση στον αλβανό πρόεδρο, Μπαϊράμ Μπεγκάι, ο οποίος ωστόσο αρνήθηκε.
Δεσμεύσεις Μητσοτάκη, ευχαριστίες Ζελένσκι
«Καμία απόπειρα επαναχάραξης των συνόρων με τη βία δεν μπορεί να γίνει ανεκτή» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά τη συνάντηση που είχε απόψε στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Όπως γνωστοποίησε ο πρωθυπουργός στις κοινές δηλώσεις που προχώρησαν οι δύο ηγέτες, υπέγραψαν κοινή Δήλωση για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση της Ουκρανίας. Το «ευχαριστώ» του Ουκρανού προέδρου.
Ο Ουκρανός πρόεδρος έφτασε στην Αθήνα υπό άκρα μυστικότητα, με την άφιξή του να ανακοινώνεται κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή.
Στις κοινές δηλώσεις, ο πρωθυπουργός εξέφρασε τη διαρκή στήριξη της Ελλάδας στην Ουκρανία και έκανε λόγο για εγκλήματα πολέμου που διαπράττονται στο έδαφός της, τα οποία πρέπει να βρουν τιμωρία από τη διεθνή Δικαιοσύνη.
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως η Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να δεχθεί βίαιη προσάρτηση ουκρανικών εδαφών από τη Ρωσία, εκφράζοντας τη στήριξη της Ελλάδας στο Κίεβο.
Ο κ. Μητσοτάκης κατηγόρησε τη Ρωσία ότι χρησιμοποίησε ως όπλο το φυσικό αέριο για να προκαλέσει μια παγκόσμια πληθωριστική κρίση, ενώ αναφέρθηκε στην απόφαση της Μόσχας να αθετήσει τη συμφωνία για τα σιτηρά που έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση μιας επισιτιστικής κρίσης διεθνών διαστάσεων. Ο Έλληνας πρωθυπουργός επανέλαβε ότι η Αθήνα στηρίζει εμπράκτως την ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και την προοπτική ενσωμάτωσης της στο ΝΑΤΟ.
Ανακοίνωσε δε πως υπογράφθηκε κοινή δήλωση για την ευρωατλαντική πορεία της Ουκρανίας. «Είμαστε συνοδοιπόροι και συμπαραστάτες», είπε και υπογράμμισε: «Η αλληλεγγύη μας υπήρχε έμπρακτη εξ αρχής, θα συνεχιστεί». «Η Ελλάδα θα είναι παρούσα στην τεράστια προσπάθεια ανασυγκρότησης της Ουκρανίας», σημείωσε εξάλλου ο κ. Μητσοτάκης, με έμφαση στην πόλη της Οδησσού.
«Μια θέση δίπλα σας για εμάς είναι θέμα αρχής» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, απευθυνόμενος στον Ουκρανό πρόεδρο, σημειώνοντας πως ως χώρα είμαστε αντίθετοι σε κάθε παραβίαση του διεθνούς δικαίου και σε κάθε παράνομο κατοχικό τετελεσμένο. «Και η δική μας χώρα γνώρισε στο παρελθόν αναθεωρητισμό άλλων χωρών» ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Η Αθήνα γίνεται σήμερα σημείο συνάντησης όλων των χωρών της περιοχής. Η πρωτοβουλία για τον ευρωπαϊκό δρόμο των κρατών της δυτικής βαλκανικής συνεχίζεται, ωστόσο είναι ξεκάθαρο ότι αυτή η διαδρομή περνά μέσα από την προσαρμογή στο κοινοτικό κεκτημένο, καθώς και στο σεβασμό του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» διεμήνυσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός έκλεισε με μία φράση του Καζαντζάκη: «Μην καταδέχεσαι να ρωτάς αν νικήσουμε ή αν νικηθούμε, πολέμα».
Ζελένσκι: Ευχαριστούμε για τη στήριξη
Από την πλευρά του ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είπε ότι «είναι μεγάλη τιμή να βρίσκεομαι στην Αθήνα. Ευχαριστώ για την προσοχή στην Ουκρανία. Σήμερα έχουμε συζητήσει προτεραιότητες με τον κ. πρωθυπουργό. Έχω πει πολύ σημαντικές προτεραιότητες για να τερματίσουμε την εισβολή, μας χρειάζεται η βοήθεια της Ελλάδας στην εκπαίδευση των πιλότων μας στα F-16. Ευχαριστώ πολύ. Είναι σημαντική η βοήθεια για την πόλη της Οδησσού και της παρευξείνιας περιοχής, είναι σημαντικό ότι ελληνικές εταιρείες είναι έτοιμες να μεταφέρουν τα ουκρανικά σιτηρά».
Η Κοινή Δήλωση της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ουκρανίας για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση της Ουκρανίας
«Αναγνωρίζοντας την ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω η εδραιωθείσα ικανότητα της ευρωατλαντικής κοινότητας να αντιμετωπίζει υπάρχουσες και πιθανές παγκόσμιες προκλήσεις και απειλές ασφαλείας,
Τονίζοντας ότι η Ρωσική Ομοσπονδία αποτελεί σημαντική απειλή για την ασφάλεια των Συμμάχων και για την ειρήνη και σταθερότητα του ευρω-ατλαντικού χώρου, όπως προβλέπει το Στρατηγικό Δόγμα του ΝΑΤΟ του 2022, το οποίο υιοθετήθηκε από τους Αρχηγούς Κρατών και Κυβερνήσεων στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη στις 29 Ιουνίου 2022,
Υπενθυμίζοντας ότι το ΝΑΤΟ δεν επιδιώκει τη σύγκρουση, δεν απειλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία και θα συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις ρωσικές απειλές και εχθρικές ενέργειες με ενότητα και υπευθυνότητα, μεταξύ άλλων, μέσω της ενίσχυσης της αποτροπής και άμυνας όλων των Συμμάχων, μέσω της ενδυνάμωσης της ανθεκτικότητας και μέσω της υποστήριξης των εταίρων του προς αντιμετώπιση κακόβουλων παρεμβάσεων και επιθετικότητας,
Σημειώνοντας ότι, σε συνέχεια της Δήλωσης της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη της 29 Ιουνίου 2022, οι Σύμμαχοι επιβεβαίωσαν με τη Δήλωση της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της 11ης Ιουλίου 2023 την πλήρη υποστήριξή τους στο εγγενές δικαίωμα της Ουκρανίας για αυτοάμυνα, όπως αυτό κατοχυρώνεται με το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και τη σταθερή τους δέσμευση να αναβαθμίσουν περαιτέρω την πολιτική και πρακτική υποστήριξη προς την Ουκρανία όσο συνεχίζει να υπεραμύνεται της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής της ακεραιότητας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της,
Αναφερόμενοι στο άρθρο 10 της Συνθήκης της Ουάσιγκτων για το ΝΑΤΟ, το οποίο ρητώς αναφέρει ότι μπορεί να προσκληθεί για να προσχωρήσει στη Συνθήκη οποιοδήποτε άλλο ευρωπαϊκό κράτος είναι σε θέση να προωθεί τις αρχές της Συνθήκης και να συμβάλλει στην ασφάλεια του Βορειοατλαντικού χώρου,
Σημειώνοντας ότι το Σύνταγμα της Ουκρανίας ορίζει την πλήρη ένταξη στη Βορειοατλαντική Συμμαχία ως στρατηγικό στόχο του κράτους,
Επισημαίνοντας την ουσιαστική συνεισφορά της Ουκρανίας στην ασφάλεια του Βορειοατλαντικού χώρου, ιδίως τις προσπάθειές της να αποτρέψει την απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας,
Λαμβάνοντας υπόψη την κοινή έκκληση προς τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, από 30 Σεπτεμβρίου 2022, του Προέδρου της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy, του Προέδρου του Κοινοβουλίου της Ουκρανίας Ruslan Stefanchuk, του Πρωθυπουργού της Ουκρανίας Denys Shmyhal, αφορώσα στην αίτηση της Ουκρανίας για κτήση ιδιότητας μέλους του ΝΑΤΟ,
Σημειώνοντας την αταλάντευτη θέση της Ελληνικής Δημοκρατίας όσον αφορά τον στρατηγικό στόχο της Ουκρανίας για ευρωατλαντική ενσωμάτωση, σύμφωνα με όσα οι Σύμμαχοι συμφώνησαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους και με την Κοινή Δήλωση των G7,
Η Ελληνική Δημοκρατία και η Ουκρανία
Καλωσορίζουν τα σημαντικά επιτεύγματα προόδου της Ουκρανίας στο δρόμο για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση, ιδίως αναφορικά με την διαλειτουργικότητα με το ΝΑΤΟ που επιδεικνύουν οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις στο πεδίο της μάχης,
Επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους να εντείνουν τις κοινές προσπάθειες προς υποστήριξη της ενσωμάτωσης της Ουκρανίας στη Συμμαχία και εφαρμογής των προδιαγραφών του ΝΑΤΟ,
Δηλώνουν τα ακόλουθα:
Η Ελληνική Δημοκρατία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την ισχυρή και αποτελεσματική πολιτική και υλική υποστήριξη της Συμμαχίας προς την Ουκρανία με σκοπό να διασφαλισθεί η ικανότητα της Ουκρανίας να υπεραμυνθεί αποτελεσματικά της επικράτειάς της, σε ξηρά, θάλασσα και αέρα,
Η Ουκρανία εκτιμά ιδιαιτέρως όλη την πολύτιμη πρακτική συνδρομή που της παρέχεται από την Ελληνική Δημοκρατία και τον λαό της προκειμένου ενισχυθούν οι αμυντικές δυνατότητες της Ουκρανίας,
Η Ελληνική Δημοκρατία θα συνεχίσει να παρέχει στρατιωτική, τεχνική, αμυντική και ανθρωπιστική υποστήριξη στην Ουκρανία,
Η Ελληνική Δημοκρατία δεσμεύεται να συμμετάσχει μαζί με διεθνείς οργανισμούς, συμμάχους και εταίρους στην αποκατάσταση και ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο.
Δηλώνουν ότι η ασφάλεια της Ουκρανίας είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα του ευρωατλαντικού χώρου και υποστηρίζουν πλήρως το Συμβούλιο ΝΑΤΟ-Ουκρανίας ως το forum για την περαιτέρω ανάπτυξη και διεύρυνση της εν εξελίξει συνεργασίας ώστε η Ουκρανία να βοηθηθεί να ολοκληρώσει την πορεία της προς την ευρωατλαντική οικογένεια.
Σημειώνουν ότι η Ελληνική Δημοκρατία υποστηρίζει την Ουκρανία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ όταν οι Σύμμαχοι συμφωνήσουν και οι προϋποθέσεις πληρωθούν, όπως ορίζει η Δήλωση της Συνόδου Κορυφής του Βίλνιους του ΝΑΤΟ.».