Η απόσυρση – ή «μετάθεση», κατά το Μαξίμου – του παράλληλου προγράμματος ήρθε μετά την ευθεία απειλή των δανειστών, προεξάρχοντος, του ΔΝΤ, ότι θα μπλοκάρουν την δόση του 1 δισ. ευρώ και την πορεία της αξιολόγησης καθώς τα μέτρα που περιλάμβανε δεν ήταν κοστολογημένα. H κυβέρνηση επέλεξε να χρεώσει την εμπλοκή στην«ανεύθυνη στάση της αντιπολίτευσης», ωστόσο οι χειρισμοί που έγιναν εγείρουν σοβαρά ερωτήματα τόσο για τον σχεδιασμό όσο και για την ρεαλιστική αποτίμηση του κλίματος της διαπραγμάτευσης και των προθέσεων των δανειστών.
Η πραγματικότητα, όπως γράφει η Ναυτεμπορική, σύμφωνα με κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος, είναι ότι από τις 65 δράσεις-μέτρα του παράλληλου προγράμματος το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους είχε κοστολογήσει μόνο τις 16 όχι γιατί δεν εστάλησαν στοιχεία για τα υπόλοιπα από τα αρμόδια υπουργεία, όπως γράφτηκε, αλλά γιατί από τις υπόλοιπες διατάξεις «κάποιες δεν έχουν δημοσιονομικό κόστος και κάποιες άλλες δεν μπορούν να κοστολογηθούν πριν την εφαρμογή τους». Γι’ αυτό στην κυβέρνηση επιμένουν ότι οι θεσμοί «το μόνο που ζήτησαν είναι περισσότερο χρόνο, προκειμένου να ενημερωθούν πάνω στο νομοσχέδιο». Ωστόσο και εδώ το ερώτημα παραμένει: γιατί το ν/σ δεν ήρθε στη Βουλή σε συνεννόηση με τους θεσμούς και γιατί κάποιος δεν φρόντισε να τους ενημερώσει επαρκώς.
Το παρασκήνιο της εμπλοκής
Τα προειδοποιητικά μηνύματα, άλλωστε, από το μέτωπο του κουαρτέτου είχαν σταλεί από το βράδυ της Τετάρτης. Οι πληροφορίες, οι οποίες συζητούντο και στους διαδρόμους της Βουλής, έφεραν τους πιστωτές εκνευρισμένους από τη μη κοστολόγηση του προγράμματος, ενώ οι διαρροές περί μονομερούς ενέργειας προϊδέαζαν για θερμή συνεδρίαση EuroWorkingGroup.
Σύμφωνα με πληροφορίες οι αντιδράσεις ήταν έντονες από μια ομάδα χωρών, μεταξύ αυτών και η Γερμανία, που φέρεται να απείλησαν έως και με ματαίωση της τηλεδιάσκεψης του EWG εάν δεν αποσυρόταν το νομοσχέδιο, που θεωρήθηκε μονομερής ενέργεια, για να υπάρξει κοστολόγηση και συνεννόηση.
Ξένος αξιωματούχος εξηγούσε μάλιστα στην «Ημερησία» ότι από τις παρεμβάσεις που περιελάμβανε το νομοσχέδιο, περίπου 10 – 15 είχαν, εμφανώς, ιδιαίτερα προβλήματα, με την ίδια πηγή να επιμένει ιδιαίτερα στην έλλειψη επαρκούς κοστολόγησης αλλά και στον μονομερή χαρακτήρα της κατάθεσης.
Ενδεικτικό της έντασης είναι το τηλεφώνημα του επικεφαλής του EuroWorking Group, Τόμας Βίζερ στον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Γ. Χουλιαράκη. Ο κ. Βίζερ φέρεται πως διεμήνυσε σε έντονο ύφος προς τον Έλληνα υπουργό, πως οι Θεσμοί δεν έχουν ενημερωθεί για το κόστος του παράλληλου προγράμμα- τος, ξεκαθαρίζο- ντας πως η μη απόσυρση θα εκληφθεί ως μονομερής ενέργεια και δεν πρόκειται να ξεκινήσει το EWG.
Παρά το κλίμα αυτό ωστόσο, κυβερνητικές πηγές επέμεναν ότι το παράλληλο πρόγραμμα «θα προχωρήσει και θα ψηφιστεί, ως έχει». Μέχρι που η πίεση κορυφώθηκε χθες το μεσημέρι, με παράγοντες της διαπραγμάτευσης να ενημερώνουν απ' ευθείας τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Γιώργο Χουλιαράκη ότι το κλίμα στο EuroWorkingGroup είναι άκρως αρνητικό και ότι εάν δεν αποσυρόταν το πρόγραμμα δεν επρόκειτο να εγκριθεί η δόση του 1 δισ. Το αποτέλεσμα ήταν να αποφασιστεί άμεσα, σε σύσκεψη του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη και του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου, η απόσυρση του προγράμματος προκειμένου να επανακατατεθεί κοστολογημένο τον Ιανουάριο.
Αναβολή για μετά τις 7 Ιανουαρίου
Υπό το βάρος των εξελίξεων η κυβέρνηση αποφάσισε να αποσύρει το νομοσχέδιο, με το οποίο, μεταξύ άλλων, παρατείνεται κατά ένα χρόνο ο ισχύς μέτρων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, ενώ προωθούνται και πολλές άλλες διατάξεις των οποίων το δημοσιονομικό κόστος δεν είναι κοστολογημένο στη φάση αυτή, τουλάχιστον.
Κυβερνητικοί κύκλοι πάντως επιμένουν αφενός ότι το ν/σ θα έρθει στη Βουλή πιθανότατα μετά τις γιορτές, αφού λάβει το «Ok» των δανειστών αφετέρου ότι το κόστος του δεν υπερβαίνει τα 100 εκατ. ευρώ.
Μαξίμου: Ανεύθυνη η στάση της αντιπολίτευσης
Η κυβέρνηση επιμένει ότι δεν υπήρξε βέτο από την πλευρά των πιστωτών, ότι «οι θεσμοί ζήτησαν απλώς περισσότερο χρόνο και ενημέρωση» και θεωρεί ότι στην σκληρή στάση του κουαρτέτου συνέβαλλε το «μέτωπο της άρνησης» ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποταμιού.
«Μετά την χθεσινή ανεύθυνη στάση και την αποχώρηση τριών κομμάτων από τη κοινοβουλευτική διαδικασία» τονίζει το Μαξίμου σε ανακοίνωσή του, «με την ανυπόστατη καταγγελία ότι δήθεν το νομοσχέδιο που κατατίθεται με επείγουσα διαδικασία επιβαρύνει δημοσιονομικά και εκτροχιάζει το προϋπολογισμό, δημιουργήθηκαν εξίσου ανυπόστατες εντυπώσεις με κίνδυνο να προκληθούν εμπόδια στην διαπραγμάτευση, αλλά και στο κυβερνητικό έργο για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης».
«Η απουσία εθνικού μετώπου διεκδίκησης αποδυναμώνει, εν τη γενέσει της, κάθε προσπάθεια να περάσουμε μέτρα κοινωνικού χαρακτήρα. Η αντιπολίτευση αντί να μας δίνει όπλα στη διαπραγμάτευση, μας αφαιρεί», έλεγε επίσης χθες το βράδυ έμπειρο κυβερνητικό στέλεχος.
Σε άλλους κυβερνητικούς κύκλους, ωστόσο, ήταν εμφανής η δυσφορία για τη νέα υπαναχώρηση, ενώ υπήρξαν και αναφορές σε «πρόχειρους σχεδιασμούς» και σε «σπουδή να προβληθούν μη μνημονιακά μέτρα χωρίς όμως σοβαρή προετοιμασία».
Σε κάθε περίπτωση, γράφει το TVXS, η όλη υπόθεση αφήνει την κυβέρνηση τραυματισμένη σε ένα πεδίο που η ίδια ήθελε να αναδείξει ως προνομιακό: Το «παράλληλο πρόγραμμα» έχει γίνει σημαία της, πέραν και κόντρα στο Μνημόνιο, κυβερνητικής πολιτικής, φέρει τη σφραγίδα – εάν όχι την πατρότητα – του ίδιου του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου και αποτελεί το πολιτικό «προαπαιτούμενο» της Ομάδας των 53 που, μόλις προχθές, προέτασσε ως πρώτη προτεραιότητα του ΣΥΡΙΖΑ το «παράλληλο, κοινωνικό, ριζοσπαστικό πρόγραμμα».
Η δε εμπλοκή, την αφήνει ευάλωτη σε πυρά εκ δεξιών και εξ αριστερών: Από μια αντιπολίτευση πραγματικά γυμνή πολιτικών και προγραμματικών θέσεων, αλλά και από πρώην «συντρόφους», όπως ο Γιάνης Βαρουφάκης και η Ζωή Κωνσταντοπούλου που έσπευσαν να μιλήσουν για «κυλιόμενο εξευτελισμό» ο πρώτος, και για «κυβέρνηση – μαριονέττα» η δεύτερη.
Πολύ περισσότερο, δε, ανοίγει μέτωπο σοβαρού προβληματισμού για την έκβαση και τους χειρισμούς στη μάχη του ασφαλιστικού όπου, επίσης, στο τραπέζι παραμένουν εισηγήσεις για μονομερή νομοθέτηση της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών…
Μέχρι το μεσημέρι σήμερα η κυβέρνηση θα κάνει πράξη με υπουργική απόφαση και τα τρία τελευταία προαπαιτούμενα (δύο για τα νοσοκομεία και ένα για το ΥΠΟΙΚ) ώστε το διοικητικό συμβούλιο του ESM να ανάψει «πράσινο» φως και για την εκταμίευση της δόσης του 1 δισ.
πηγές: TVXS, Ναυτεμπορική, Ημερησία