Εν μέσω συμπληγάδων και διασταυρούμενων πυρών είναι αναγκασμένη να κινηθεί η κυβέρνηση τους επόμενους μήνες, ελπίζοντας ότι θα βγει τελικά αλώβητη και θα διαψεύσει τις Κασσάνδρες της αντιπολίτευσης, που προβλέπουν – ή ελπίζουν– ότι θα αναγκασθεί να «καταθέσει τα όπλα» βρισκόμενη μπροστά σε αδιέξοδο.
Με το ασφαλιστικό ανοιχτό και τα τεχνικά κλιμάκια των Θεσμών στην Αθήνα να ψάχνουν για «μαύρες τρύπες» και δημοσιονομικά κενά, καλείται άμεσα να βρεί λύσεις για να τερματισθούν οι αγροτικές κινητοποιήσεις.
Παράλληλα πρέπει να διαχειρισθεί τις πιέσεις των Ευρωπαίων, που επιχειρούν να «φορτώσουν» το προσφυγικό στην Ελλάδα και στέλνουν τελεσίγραφα για αποπομπή της χώρας από τη Συνθήκη Σένγκεν.
Η "άμυνα" της κυβέρνησης για να τα γλιτώσει
Ως διαπραγματευτικό όπλο με στόχο να αποφύγει την επιβολή πρόσθετων μέτρων μέσα στο 2016 θέλει να χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση την εμφάνιση πρωτογενούς πλεονάσματος κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2015.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, αποκάλυψε στη δευτερολογία του προχθές το βράδυ στη Βουλή ότι το 2015 θα κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα 0,4% του ΑΕΠ αντί ελλείμματος 0,25% που είναι ο μνημονιακός στόχος.
Αυτή η διαφορά του 0,65% ισοδυναμεί με περισσότερα από 1,1 δις. ευρώ. Σε πρώτη φάση, το οικονομικό επιτελείο θέλει να πάρει στα χέρια του τα οριστικά στοιχεία που θα πιστοποιούν το «εύρημα» που επικαλέστηκε ο πρωθυπουργός.
Αυστηρό μήνυμα Τσίπρα στις απειλές για έξοδο από τη Σένγκεν
Εφόσον επιβεβαιωθεί η εκτίμηση για καλύτερη εκτέλεση του περυσινού προϋπολογισμού, θα ζητηθεί από τους δανειστές να δεχτούν ότι η διαφορά θα χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη «τρύπας» που αναμένεται να δημιουργηθεί λόγω της μη επιβολής προγραμματισμένων μέτρων.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η έκταση αυτής της τρύπας για το 2016 ανέρχεται σε τουλάχιστον 1,2 δις. ευρώ και προκύπτει είτε από μέτρα που θα αποδώσουν λιγότερο από ότι είχε προγραμματιστεί είτε από μέτρα η εφαρμογή των οποίων είναι αμφίβολο αν θα προχωρήσει.
Στην προκειμένη περίπτωση, αυτή η δέσμευση σημαίνει ότι από τα 1,1 δις. ευρώ της διαφοράς (εφόσον οι αριθμοί επιβεβαιωθούν με τα τελικά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού) τα 330 εκατ. ευρώ θα πρέπει να κατατεθούν στον ειδικό λογαριασμό για τη μείωση του χρέους και επιπλέον 330 εκατ. ευρώ να δοθούν για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου προς τους ιδιώτες το συνολικό ύψος των οποίων κινείται περίπου στα έξι δις. ευρώ.
Το ΔΝΤ απειλεί να τινάξει στον αέρα την συμφωνία για το ελληνικό χρέος
Πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης είναι αυτή η διαφορά σε επίπεδο πρωτογενούς πλεονάσματος να μην αξιοποιηθεί με βάση το «γράμμα» του μνημονίου αλλά να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη των κενών που μπορεί να προκύψουν κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2016 εξαιτίας των ακόλουθων λόγων:
1. Για το 2016, έχει προϋπολογιστεί η μείωση των αμυντικών δαπανών αλλά και των λειτουργικών δαπανών του υπουργείου Εθνικής Άμυνας κατά 500 εκατ. ευρώ. Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, ο στόχος δεν θα επιτευχθεί καθώς η πολιτική ηγεσία του συγκεκριμένου υπουργείου μεταξύ άλλων επικαλείται αυξημένες οικονομικές υποχρεώσεις λόγω και του μεταναστευτικού. Η απόκλιση έναντι του στόχου, εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσει ακόμη και στα 300 εκατ. ευρώ.
2. Στο φορολογικό, εκκρεμούν τέσσερις παρεμβάσεις οι οποίες θα πρέπει να αποδώσουν μέσα στο 2016 περισσότερα από 370 εκατ. ευρώ. Οι τέσσερις παρεμβάσεις είναι οι εξής:
- · Η αναδρομική αύξηση των συντελεστών φορολόγησης των ενοικίων
- · Η εξασφάλιση επιπλέον 150 εκατ. ευρώ από την φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων.
- · Στον προϋπολογισμό του 2016 έχουν εγγραφεί έσοδα 32 εκατ. ευρώ από την αύξηση του φόρου των αγροτών.
- · Εκτός από την αύξηση του φόρου στα κρασιά, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να λάβει πρόσθετα μέτρα τουλάχιστον 50 εκατ. ευρώ για να καλυφθεί το κενό που άφησε η μη επιβολή του ΦΠΑ στην εκπαίδευση.
Τα ανοιχτά μέτωπα κρίνουν τις πολιτικές εξελίξεις
Πάντως οι πολιτικές εξελίξεις – όπως και το οικονομικό κλίμα – θα εξαρτηθούν πρωτίστως από την έκβαση των προσπαθειών της κυβέρνησης στα ανοιχτά μέτωπα.
Αναλυτές διεθνών οίκων που παρακολουθούν την ελληνική αγορά ή έχουν ήδη πραγματοποιήσει σημαντικές τοποθετήσεις, εκτιμούν ότι οι αγροτικές κινητοποιήσεις δεν θα δημιουργήσουν σοβαρό και θα τερματισθούν γρήγορα.
Για το ασφαλιστικό προβλέπουν ότι θα κλείσει στα μέσα Φεβρουαρίου, σε έναν συμβιβασμό με τους Θεσμούς, οι οποίοι θα ζητήσουν δεσμεύσεις για πρόσθετες παρεμβάσεις εντός του τρέχοντος έτους.
Καθυστερήσεις και εμπλοκές αναμένουν στη φάση της τελικής αξιολόγησης και της εκταμίευσης δόσεων, πριν αρχίσει η διαπραγμάτευση για το χρέος. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά σε ανάλυση της Barclays, σ’ αυτή τη φάση οι εξελίξεις θα προκαλούν απλώς «θόρυβο», χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο την κυβερνητική σταθερότητα.