Κατά την κυβέρνηση ο νέος εκλογικός νόμος και η απλή αναλογική αποτελούν τη, στοιχειώδη, "εκπλήρωση ενός ιστορικού καθήκοντος της αριστεράς". Κατά τη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη αποτελεί το τέχνασμα του αριστερού αποπροσανατολισμού από τη μεγάλη μνημονιακή στροφή.
Ο,τι από τα δύο κι εαν ισχύει – ή ακόμη κι εαν ισχύουν και τα δύο – το βέβαιο είναι ότι η κυβερνητική πρόταση για την απλή αναλογική αποτελεί κυρίως το μεγάλο crash test για τον επαναπροσδιορισμό και την επανατοποθέτηση της ελληνικής κεντροαριστεράς.
Κοινώς, πίσω από τους αριθμητικούς συσχετισμούς και τις προσθαφαιρέσεις για το εάν είναι ή δεν είναι εφικτός ο στόχος των 200 βουλευτών- που αυτή τη στιγμή δεν δείχνει να είναι -, το στοίχημα και η πρόκληση Τσίπρα με τον νέο εκλογικό νόμο είναι βαθιά πολιτική και στρατηγική. Και απευθύνεται, πρωτίστως και ευθέως, στο ΠΑΣΟΚ. Το οποίο καλείται, μετα την τραυματική μετάλλαξη της συγκυβέρνησης Σαμαρά, να αποφασίσει οριστικά με ποιούς θα πάει και ποιούς θ´αφήσει.
Ο Νίκος Φίλης το είπε ευθέως με τη χθεσινή δήλωση του κι ο Νίκος Παππάς φρόντισε να κάνει το δίλημμα ακόμη πιο καθαρό:
«Για μεν τη ΝΔ και τους δορυφόρους της, κόμματα και πρόσωπα, ήταν αναμενόμενη η αρνητική στάση. Ελπίζουμε η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ να αντιληφθεί ότι η εκβιασμένη ψήφος, με σχήματα ενισχυμένης αναλογικής, δεν οδηγεί στην πολιτική σταθερότητα», είπε ο υπουργός Παιδείας προσθέτοντας:
«Είναι η γνήσια καταγραφή της λαϊκής θέλησης, που διαμορφώνει δυνατότητες για στέρεες προγραμματικές συγκλίσεις, που θα υπηρετούν ριζικά διαφορετικές, κοινωνικά-πολιτικά, προτάσεις. Είναι ώρα ευθύνης για όλους μας».
Ο δε Νικος Παππάς έσπευσε να θυμίσει ότι το ΠΑΣΟΚ καλείται απλώς να ψηφίσει έναν νόμο που το ίδιο είχε προτείνει πριν από έναν χρόνο:
«Ο στόχος για τις 200 ψήφους», είπε στην Εφημερίδα των Συντακτών, «είναι εφικτός. Αποτυχία θα ήταν να κυβερνάμε και να μην τηρήσουμε τη δέσμευση που μας ακολουθεί εδώ και δεκαετίες για απλή αναλογική. Τηρούμε λοιπόν αυτή τη δέσμευση και ελπίζουμε και ζητούμε να την τηρήσουν και όσα κόμματα την έχουν υποστηρίξει».
Τα διλήμματα είναι πιο σύνθετα από εκείνα της εκλογικής τακτικής και του «στριμώγματος» του ΠΑΣΟΚ. Στην προσύνοδο των ευρώσοσιαλιστών αυτή την εβδομάδα στις Βρυξέλλες τόσο ο Αλέξης Τσίπρας όσο και η Φώφη Γεννηματά δέχθηκαν νέες, έντονες πιέσεις «να τα βρουν». Πιέσεις, οι οποίες εκφράζονται σταθερά κυρίως από τους Μαρτιν Σουλτς και Τζιαννι Πιτελα, ενώ την ίδια κατεύθυνση υπέδειξε, σύμφωνα με πληροφορίες, σε αμφοτέρους και ο σοσιαλδημοκράτης Γερμανός αντικαγκελάριος Ζιγκμαρ Γλαμπριελ κατά την επίσκεψη του στην Αθήνα.
Η πίεση έρχεται σε μια συγκυρία που ο πρωθυπουργός επιχειρεί να κρατήσει λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στον μεταμνημονιακό αριστερό ρεαλισμό, στην ανάγκη νέων συμμαχιών μέσα σε μια Ευρώπη βίαιων μετασχηματισμών και υπαρξιακής κρίσης, και σ’έναν παραδοσιακό κομματικό μηχανισμό που παραμένει καχύποπτος και συνειδησιακά απρόθυμος.
Η Φώφη Γεννηματά καλείται την ίδια ώρα να δώσει, τεκμηριωμένο πολιτικά, λόγο ύπαρξης στο ΠΑΣΟΚ ή να εκχωρήσει οριστικά την ηγεμονία της κεντροαριστεράς στον ΣΥΡΙΖΑ.
«Προσφέρουμε στο ΠΑΣΟΚ το πιο εύκολο, ίσως, πεδίο συναίνεσης. Την ευκαιρία επιστροφής στην αριστερή αξιακή βάση χωρίς πολιτικό κόστος», λέει χαρακτηριστικά για τον εκλογικό νόμο έμπειρο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ.
Κυβερνητικές πηγές, δε, επισημαίνουν ότι το ΠΑΣΟΚ έχει ακόμη και την ευκαιρία της «α λα καρτ» συναίνεσης – ήτοι, να ψηφίσει μόνον το άρθρο 4 του εκλογικού νόμου για την κατάργηση του μπόνους των εδρών.
Η Φώφη Γεννηματά όμως μοιάζει – μέχρι στιγμής τουλάχιστον – εγκλωβισμένη. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ συνεδριάζει αύριο στη σκιά του… βέτο Βενιζέλου, η αντιπρόταση των πέντε σημείων της προέδρου αποτυπώνει την καθαρή αμηχανία των εσωκομματικών αγκυλώσεων και η διαφοροποίηση της ΔΗΜΑΡ, εταίρου στη Δημοκρατική Συμπαράταξη, κατακερματίζει ακόμη περισσότερο μια αποπροσανατολισμένη κεντροαριστερά.
«Είναι φανερό ότι η πρόταση για απλή αναλογική δεν μπορεί παρά να στηριχθεί», δήλωσε ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ, Θανάσης Θεοχαρόπουλος στέλνοντας και εκείνος το μήνυμα του στην πλευρά Βενιζέλου, με τη φράση: «Η αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος απαιτεί να μη λες άλλα χθες, άλλα σήμερα και άλλα αύριο».
Το εν λόγω μήνυμα συμμερίζονται αρκετά ακόμη στελέχη τόσο της ΔΗΜΑΡ όσο και του ΠΑΣΟΚ, μηδέ της Φωφης Γεννηματά εξαιρουμένης. Η έκφραση του και στην πράξη όμως προϋποθέτει εσωτερικές ρήξεις για τις οποίες το ΠΑΣΟΚ δεν δείχνει έτοιμο…
tvxs.gr