Προπαρασκευαστική σύσκεψη πραγματοποιήθηκε υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, σήμερα στο Μέγαρο Μαξίμου, με αντικείμενο την αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας στην Αττική.
Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι η συζήτηση βασίστηκε στα τελευταία υδρολογικά δεδομένα. Απόλυτη προτεραιότητα δόθηκε στην προστασία του νερού ως δημόσιου αγαθού. Στο τραπέζι τέθηκαν άμεσες πρωτοβουλίες για την αποτροπή των επικείμενων κινδύνων, ενώ ανακοινώσεις αναμένονται τις επόμενες εβδομάδες.
Στη σύσκεψη συμμετείχαν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, οι υπουργοί Επικρατείας Άκης Σκέρτσος και Περιβάλλοντος Σταύρος Παπασταύρου και, από την ΕΥΔΑΠ, ο Γιώργος Στεργίου και ο Χάρης Σαχίνης.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η πρωτεύουσα διαθέτει νερό μόλις για έναν χρόνο. Εάν οι βροχές και οι χιονοπτώσεις του χειμώνα αποδειχθούν φτωχές, τότε από το 2027 η Αθήνα κινδυνεύει να αντιμετωπίσει πραγματικό πρόβλημα ύδρευσης.
Το σενάριο δεν είναι μακρινό, αλλά η ψυχρή μαθηματική αποτύπωση της κλιματικής αλλαγής, της παρατεταμένης ανομβρίας και της αυξημένης κατανάλωσης -σταθερά κατά 6% από το 2023- με τους καταναλωτές να έχουν «χαλαρώσει» τις συνήθειες και να σπαταλούν αλόγιστα νερό.
Σήμερα, δύο εισηγμένες εταιρείες, η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ, καλύπτουν λίγο πάνω από τον μισό πληθυσμό της χώρας, ενώ περίπου 400 δημοτικές επιχειρήσεις διαχειρίζονται το πόσιμο νερό και άλλες 400 μικρότερες μονάδες το αρδευτικό.
Οι ταμιευτήρες αδειάζουν
Την Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου, τα αποθέματα της ΕΥΔΑΠ στους τρεις ταμιευτήρες ήταν 408,4 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, όταν ακριβώς πριν από ένα χρόνο ήταν 644,7, δηλαδή υπολείπεται κατά 236 εκατομμύρια κ.μ.
Το υδραγωγικό σύστημα της Αθήνας στηρίζεται κυρίως στον Εύηνο και τον Μόρνο. Μέχρι πρόσφατα, η λίμνη Υλίκη παρέμενε εφεδρική, λόγω του υψηλού κόστους άντλησης (καθώς βρίσκεται σε χαμηλότερο υψόμετρο από την Αθήνα και απαιτεί διπλή ανύψωση νερού).
Συνολικά, περίπου το 40% της κατανάλωσης της πόλης καλύπτεται πλέον από αυτές τις «εφεδρικές» πηγές, ενώ το υπόλοιπο 60% προέρχεται από τον Μόρνο και τον Εύηνο.
Ενεργοποίηση παλαιών υποδομών
Ταυτόχρονα, μπροστά στον κίνδυνο των ελλειμματικών ταμιευτήρων, η ΕΥΔΑΠ αναβιώνει εγκαταστάσεις που είχαν εγκαταλειφθεί από τη δεκαετία του ’90.
Μέχρι να φτάσει στη μόνιμη και αξιόπιστη λύση που είναι η τροφοδοσία του ταμιευτήρα του Εύηνου μέσω της λίμνης Κρεμαστών και της σύνδεσης δύο ποταμών: αρχικά με τον Κρικελοπόταμο, με σήραγγα περίπου 12 χιλιομέτρων, και ακολούθως με τον Καρπενησιώτη, με δεύτερη σήραγγα 7 χιλιομέτρων με κόστος που εκτιμάται στα 450 εκατ. ευρώ.
Μέχρι τότε, η ΕΥΔΑΠ προσπαθεί να συντηρήσει τα αποθέματά της στους ταμιευτήρες, ελπίζοντας να ξαναγεμίσουν σε μια καλή υδρολογική περίοδο αλλά και αναζήτηση νέων πηγών.
Οι έρευνες διεξάγονται στον λεγόμενο μέσο ρου του Βοιωτικού Κηφισού (Ορχομενός Βοιωτίας, Κάστρο), περιοχή πλούσια σε υδάτινους πόρους, από την οποία μπορούν να αντληθούν νερά από 17 γεωτρήσεις και να ξαναζωντανέψουν παλιότερα αντλιοστάσια που λειτούργησαν στην προηγούμενη κρίση τη δεκαετία του ’90.
Ωστόσο, υπάρχουν σε εξέλιξη διαμαρτυρίες από αγρότες της περιοχής που αντιδρούν στην άντληση νερού, θέμα που θα χρειαστεί πολιτική παρέμβαση.
Τα στελέχη της ΕΥΔΑΠ αναφέρουν ότι αν έπρεπε να υδροδοτηθεί η Αττική μόνο από αυτή την περιοχή, το νερό θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες για 1 έως 2 μήνες σε ετήσια βάση, κάτι που μόνο επικουρικά μπορεί να αντιμετωπιστεί έστω και ως ενδιάμεση λύση.
Αντίστοιχες προσπάθειες δρομολογούνται στην περιοχή των Ούγγρων κάτω από την Υλίκη αλλά και σε γεωτρήσεις νοτιοδυτικά της λίμνης, οι οποίες όμως μπορούν να τροφοδοτήσουν μόνο την Υλίκη και όχι τον Μόρνο ώστε να πάει το νερό στο σύνολο των 4 διυλιστηρίων και να δώσει νερό σε όλη την πόλη.